Omgaan met veelvoorkomende complicaties nadat uw kat is bevallen

🐹 De postpartumperiode bij katten begrijpen

De postpartumperiode, ook wel puerperium genoemd, is de periode na de geboorte. Het is een kritieke periode voor zowel de koningin als haar kittens. Gedurende deze tijd ondergaat het lichaam van de koningin significante hormonale en fysiologische veranderingen terwijl ze herstelt van de zwangerschap en bevalling, en begint met het zogen van haar kittens.

Deze periode duurt meestal enkele weken. Nauwlettende controle van de koningin is essentieel om tekenen van complicaties te detecteren. Vroegtijdige interventie kan de uitkomsten aanzienlijk verbeteren en ernstige gezondheidsproblemen voorkomen.

💊 Veelvoorkomende postpartumcomplicaties

Er kunnen verschillende complicaties optreden nadat een kat is bevallen. Als u zich bewust bent van deze mogelijke problemen, kunt u indien nodig snel handelen. Hier zijn enkele van de meest voorkomende complicaties waar u op moet letten:

• Dystocie (moeilijke bevalling): Hoewel dit feitelijk tijdens de bevalling plaatsvindt, kunnen de effecten ervan ook na de bevalling nog merkbaar zijn.
• Achtergebleven placenta: Wanneer één of meerdere placenta’s na de geboorte niet worden uitgedreven.
• Metritis: Een infectie van de baarmoeder.
• Mastitis: Ontsteking van de melkklieren.
• Eclampsie (kraamvrouwentetanie of melkkoorts): Een levensbedreigende aandoening die wordt veroorzaakt door een laag calciumgehalte.
• Bloeding: Overmatig bloeden na de geboorte.
• Gezondheidsproblemen bij kittens: Problemen die pasgeboren kittens treffen, zoals het ‘fading kitten’-syndroom.

👶 Dystocie (moeilijke bevalling)

Dystocie verwijst naar een moeilijke of geobstrueerde bevalling. Hoewel het tijdens de geboorte voorkomt, kunnen de effecten ervan leiden tot postpartumcomplicaties voor de koningin. Langdurige bevalling kan leiden tot vermoeidheid van de baarmoeder, waardoor het risico op achtergebleven placenta’s en metritis toeneemt.

Tekenen van dystocie zijn onder andere persen zonder een kitten te krijgen gedurende een langere periode. Andere tekenen zijn duidelijke stress of langere intervallen tussen kittenbevallingen (meer dan 2-3 uur). Veterinaire interventie is vaak vereist, mogelijk inclusief een keizersnede.

💁 Behouden placenta

Na de geboorte van elk kitten moet de placenta worden uitgedreven. Een achtergebleven placenta ontstaat wanneer een of meer placenta’s in de baarmoeder achterblijven. Dit kan leiden tot een ernstige baarmoederinfectie, metritis genaamd.

Tekenen van een achtergebleven placenta zijn onder andere een groenzwarte vaginale afscheiding, koorts, lethargie, verminderde eetlust en een gebrek aan interesse in de kittens. Als u vermoedt dat er sprake is van een achtergebleven placenta, is onmiddellijke veterinaire aandacht cruciaal. De behandeling bestaat doorgaans uit het toedienen van antibiotica en oxytocine om de placenta te helpen uitdrijven. In sommige gevallen kan handmatige verwijdering of een operatie noodzakelijk zijn.

📌 Baarmoederontsteking

Metritis is een bacteriële infectie van de baarmoeder. Het is een ernstige en potentieel levensbedreigende aandoening die kan optreden na de bevalling. Achtergebleven placenta’s, dystocie en trauma tijdens de bevalling kunnen allemaal het risico op metritis vergroten.

Symptomen van metritis zijn onder andere koorts, lethargie, verlies van eetlust, stinkende vaginale afscheiding (vaak roodbruin of zwart), uitdroging en verminderde melkproductie. De poes kan haar kittens ook verwaarlozen. Snelle veterinaire behandeling met antibiotica en ondersteunende zorg is essentieel. In ernstige gevallen kan een hysterectomie (chirurgische verwijdering van de baarmoeder) nodig zijn.

💋 Mastitis

Mastitis is een ontsteking van een of meer melkklieren. Het wordt meestal veroorzaakt door een bacteriële infectie die binnenkomt via een kras of beet van een kitten, of via de tepelopening. Slechte hygiëne en onhygiënische omstandigheden kunnen ook bijdragen aan mastitis.

Tekenen van mastitis zijn gezwollen, rode, pijnlijke en hete melkklieren. De poes kan terughoudend zijn om haar kittens te laten drinken. De melk kan verkleurd lijken (geelachtig of bloederig). Ze kan ook koorts hebben en lusteloos zijn. De behandeling bestaat doorgaans uit antibiotica, warme kompressen en het voorzichtig strippen van de aangetaste klier om geïnfecteerde melk te verwijderen. In sommige gevallen moeten de kittens worden aangevuld met flesvoeding als de melk ernstig geïnfecteerd is.

⚠ Eclampsie (Puerperale Tetanie of Melkkoorts)

Eclampsie is een levensbedreigende aandoening die wordt veroorzaakt door een plotselinge daling van het calciumgehalte in het bloed. Het treedt meestal op in de eerste paar weken na de geboorte, wanneer de calciumbehoefte van de koningin het hoogst is vanwege de melkproductie. Grote nesten kunnen het risico vergroten.

Symptomen van eclampsie zijn onder andere rusteloosheid, hijgen, spiertrillingen, stijfheid, toevallen en hoge koorts. In ernstige gevallen kan eclampsie fataal zijn. Onmiddellijke veterinaire behandeling met intraveneus calcium is essentieel. De kittens moeten mogelijk tijdelijk worden gespeend en aangevuld met flesvoeding om de calciumbehoefte van de poes te verminderen.

💪 Bloeding

Overmatig bloeden na de geboorte kan een ernstige complicatie zijn. Hoewel wat vaginale afscheiding normaal is in de dagen na de bevalling, is hevig bloeden dat niet. Dit kan worden veroorzaakt door scheuren in de baarmoeder, achtergebleven placentafragmenten of onderliggende bloedingsstoornissen.

Tekenen van bloeding zijn onder andere continu druppelen of spuiten van bloed uit de vulva, bleek tandvlees, zwakte en ineenstorting. Onmiddellijke veterinaire aandacht is vereist. Behandeling kan bestaan ​​uit het toedienen van bloedtransfusies, medicijnen om bloedingen te controleren en chirurgie om eventuele scheuren te repareren.

🐿 Gezondheidsproblemen bij kittens

Hoewel het de moeder niet direct beïnvloedt, is de gezondheid van de kittens intrinsiek verbonden met het succes van de postpartumperiode. Fading Kitten Syndrome is een term die wordt gebruikt om kittens te beschrijven die er gezond uitzien bij de geboorte, maar geleidelijk verzwakken en sterven binnen de eerste paar weken van hun leven.

Symptomen van het fading kitten-syndroom zijn onder meer: ​​groeiachterstand, lethargie, slechte eetlust, lage lichaamstemperatuur, ademhalingsproblemen en diarree. Oorzaken kunnen zijn: aangeboren afwijkingen, infecties, onvoldoende inname van biest en omgevingsfactoren. Veterinaire interventie is cruciaal om de onderliggende oorzaak te identificeren en aan te pakken. Kittens warm houden, voldoende voeding bieden en zorgen voor een goede hygiëne zijn essentieel voor hun overleving.

📖 Preventie en monitoring

Het voorkomen van postpartumcomplicaties is altijd beter dan ze te behandelen. Goede prenatale zorg, een schone en comfortabele geboorteomgeving en nauwlettend toezicht na de bevalling kunnen het risico op problemen aanzienlijk verminderen.

• Prenatale zorg: Zorg ervoor dat de koningin tijdens haar zwangerschap de juiste voeding en veterinaire zorg krijgt.
• Schone omgeving: zorg voor een schone, stille en comfortabele nestkast voor de bevalling.
• Postpartum Monitoring: Observeer de koningin nauwlettend op tekenen van ziekte of stress. Controleer haar temperatuur dagelijks. Houd haar eetlust, waterinname en vaginale afscheiding in de gaten. Observeer haar interactie met haar kittens.
• Voeding: Geef uw poes een hoogwaardige, speciaal voor kittens samengestelde voeding om te voldoen aan de verhoogde voedingsbehoeften van haar poes tijdens de zoogperiode.
• Hygiëne: Houd het nestgebied schoon en droog om infecties te voorkomen.

💞 Wanneer u een dierenarts moet raadplegen

Het is cruciaal om onmiddellijk veterinaire zorg te zoeken als u tekenen van postpartumcomplicaties opmerkt. Vroegtijdige interventie kan de uitkomst voor zowel de koningin als haar kittens aanzienlijk verbeteren. Aarzel niet om contact op te nemen met uw dierenarts als u zich zorgen maakt.

Zoek met name bij deze symptomen onmiddellijk veterinaire hulp:

• Koorts (temperatuur boven 103,5°F of 39,7°C)
• Lethargie of zwakte
• Verlies van eetlust of weigering om te drinken
• Stinkende vaginale afscheiding
• Gezwollen, rode of pijnlijke borstklieren
• Spiertrillingen of toevallen
• Overmatig bloeden
• Verwaarlozing van kittens